|
| Diecast Model Araba Nedir?
Dünyada uzun zamandan beri bilinen bir kavramdır die-cast. Bir nevi metalik alaşım olan die-cast; Çinko ve Alüminyum karışımından oluşur. Bu karışımın diğer adı ise "ZAMAK"tır. Yani İngilizce olarak "Zinc" ve "Aluminium"un birleşimi...
Bugün bizim anladığımız manada bilinen ilk "Modern" model araba, 1919 yılında ABD'de "Tootsie Toys (Dowst Brothers)" isimli bir firma tarafından metal alaşımı dökmek suretiyle (diecast) üretilmiştir. O zamanlarda Avrupada ise henüz diecast değil, teneke ve benzeri metallerden üretim yaparlardı. Genel olarak 2. dünya savaşına kadar "Teneke" oyuncaklar moda idi. Modelden ziyade daha çok çocuklara hitap eden bu teneke modeller, her alanda kendini gösterirdi. Ancak, zamanla daha hızlı ve ucuza mal etmek için "diecast" ile üretim başladı.
Önceleri diecast oyuncaklar iç detayı olmayan araba ya da kamyon tipinde üretilmişti. O zamanlardaki teknoloji ile üretilen bu metal daha kırılgan bir yapıya sahipti ve nedeni anlaşılamaz bir şekilde bazen küçük bir etkide kırılırdı.
|
|
Teneke tamamen el ile yapıldığı için daha pahalıya mal oluyordu. 2. dünya savaşı sıralarında ekonomik sıkıntılar nedeniyle üretim azalmıştı, çünkü metal sonuçta kıymetli bir materyaldi. Ancak 1950'li yıllardan itibaren tekrardan bu sektör hareketlendi. Ve böylece Diecast ile üretilen oyuncaklar ve modeller daha da boy göstermeye başladı. İngiltere de "Meccano (Dinky Toys)", Matchbox (Lesney), ve sonrada Majorette ve SIKU ortaya çıktı. Zamanla detaylar eklendi ve cam, motor detayı, süspansiyon, kapıların açılması vb. gibi gerçeğinden ayırt etmek çok zor hale gelen modeller üretilmeye başlandı.
Solido ve Dinky toys markaları, 2. dünya savaşından öncede varlardı. Biraz savaştan dolayı yavaşlama sürecine girseler de sonradan tekrardan hareket kazanmışlardı. Bu nedenle 2. dünya savaşı öncesi diecast modellere rastlamak zordur. Daha sonra 1960'lı yıllarda diecast oyuncak sanayisi daha da değer kazandı. "Corgi" ve "Hot Wheels - Mattel" gibi firmalar ortaya çıkarak bu sektörü daha da ileriye götürdüler.
Modellerde İlk zamanlarda dikkat edilmese de, sonradan ölçeklendirme ve standartlaştırmada devreye girerek sektörün akışı değiştirilmiştir. Örneğin bu sektörün devlerinden "Bburago" firması, 1/18 ölçeğini ilk kullanan firma olarak piyasaya yeni bir renk kazandırmıştır.
|
Bir modelin değerine ve fiyatlarına şu kriterler etkilidir:
1- Detay: ne kadar ayrıntı, o kadar gerçekçilik.
2- Malzeme sayısı: modeli detaylandırmada malzeme sayısı artarsa, görselliği artar, fiyatı da artar doğal olarak.
3- Malzeme kalitesi: bir modele sadece malzeme ile detay vermekle iş bitmemektedir. Kullanılan malzeme kaliteli ise, ayrı bir değer kazanır.
4- Ölçek: Model ölçeği büyüdükçe, fiyatı artar. Ama ölçek büyük olup da kalite yoksa, fazla artış göstermeyebilir. Yine model küçüldükçe fiyat düşer. Ancak böyle bir şart yoktur çünkü ne kadar küçükse detay ve malzemenin modele uygulanışı o kadar zorlaştığı için, kaliteli bazı markalar bu detay ve malzeme kalitesinden dolayı küçük ölçeklere astronomik rakamlar koyabilir.
5- Bulunabilirlik: az üretilen, sınırlı sayıda üretilen modeller pahalıdır.Üretimden kaldırılmış eski modellerde kıymetli olabilir.
Diecast modelciliğin popüler olmasının belli başlı sebepleri vardır. En geçerli olanları ise şunlardır :
1- Hazır olmaları.
2- Ağır olmaları. Diecast sonuçta bir metaldir ve gerçek araç kaportası gibi modelcilere gerçekçilik hissi verir.
3- Detay ve boya işçilik kalitesi.
4- Ürün çeşidi.
5- Oyuncak sınıfından olmamaları (ince işçilik nedeni ile belli yaşın altındaki kişilere uygun değildir. Bu hobi, 10 yaş ve yukarısı için daha uygundur.)
Günümüzde bir diecast'ın öz nitelikleri, Piyasası ve Püf noktaları açısından göz atarsak, size şöyle bir özet ve bilgi sunabiliriz:
• Bir diecast model, detayına göre değer kazanır. Çünkü detayda kullanılan parça sayısı, kalitesi ve işçilik kalitesi arttıkça görünüm kalitesi ve gerçekçilik artar. Ancak dikkat edilmesi gereken önemli konulardan birisidir ki; kalitenin artması, modelin parçalarının, yani kullanılan malzemenin fazlalığı ile doğru orantılı "değildir". Çok detaylı ve fonksiyonlu bir modelin malzeme kalitesi düşük olunca, model daha oyuncaksı bir değere sahip olabilir. Kullanılan plastiğin insana "plastiğimsi" his vermesi direk olarak modelin gözden düşmesine neden olmaktadır. yani kısaca kaliteye ve detaya önem veren bir "koleksiyoncu ürünü" olmaktan çıkar.
• Piyasada Bir modelin bolca bulunması, ürünün zamanla fiyatının da düşmesine neden olur. Aksi takdirde az bulunan yada üretimden kalkan bir modelin markası ve kalitesi ne olursa olsun, doğal olarak az bulunanlar sınıfına girdiği için kıymetli olur.
(Not:Diecastturk.com sitesinden alıntıdır).
Günümüzde Türkiye Piyasasında en fazla görülen ve revaçta olan diecast üreticileri açısından Modelciliğe bir göz atarsak, size şöyle bir özet çıkarabiliriz:
• Bburago : Diecast model dünyasının piri denilen bir markadır. Orta alt sınıfta ve kalitede üretim yapmaktadır. Ancak Maisto firması tarafından satın alınmıştır.
• Welly : Son zamanlar ciddi atılımlar yaparak kalitesini ve detay işçiliğini arttırarak, göze batmaya başlamış bir firmadır. Modelleri oyuncak ile model arasında bir çizgidedir. Ancak bazı modelleri bu çizgiyi koleksiyonluk model tarafından geçmiştir.
• Maisto : Bol çeşidi orta ve orta üst sınıf ürünleri ile koleksiyonerler tarafından sevilerek takip edilen bir firmadır. Son zamanlarda daha kaliteli ürünleri piyasaya sürmeye başlamıştır.
• Hot wheels (Mattel) : Orta ile Orta üst sınıf arasında bir çizgiyi takip etmektedir. En önemli özelliği, Ferrari ürünlerinin tek yetkili üreticisi olduğundan, koleksiyonerler tarafından revaçtadır. Son zamanlarda bu firmada kalitesini arttırma çabalarında bulunmaktadır.
• REVELL : Orta üst sınıfta bir firmadır ve kaliteli ürünler sunmaktadır. Bir Alman markası olması sesebiyle eski klasik Avrupa modellerinde ön plana çıkmaktadır.
• Sunstar: Orta sınıf bir markadır ve bol ürün yelpazesi ile koleksiyonerlere hitap eder. Piyasada rahatça bulunabilir.
• Ricko : Orta ile orta üst sınıfta üretim yapan bir markadır.Son zamanlarda detay ve ürün kalitesini arttırma çabaları gözlenen bu marka, eski klasiklerden yeni modern modellere kadar geniş bir ürün yelpazesine sahip.
• Cararama : Daha çok 1/43, 1/72 ve 1/87 ölçek modelleriyle dikkat çeken bu marka, bol ürün çeşidi ile piyasada tutulmaktadır. Ölçeğine göre orta ve orta üst sınıf bir detaya sahiptir ve gayet makul fiyatlara satılmaktadır.
• Yat ming: Orta ile orta üst sınıfta yer almaktadır. Bol ürün çeşidi ve bulunabilirliği ile piyasada yerini almaktadır.
• Franklin Mint: Üst sınıf bir firmadır. Sadece Amerikan modellerini üretmektedir ve Amerikancı koleksiyonerler için çok iyi bir kaynaktır.
• Highway 61 : Üst sınıf bir firmadır. Sadece Amerikan modellerini üretmektedir ve Amerikancı koleksiyonerler için çok iyi bir kaynaktır.
• ERTL : Orta ve orta üst sınıf bir firmadır. Bol Amerikan modelleri ürünü ile koleksiyonerler tarafından sevilmektedir.
• JADA: Sadece modifiyeli modeller üreten bu firma, detay açısından abartılı çizgilere sahiptir. Bu nedenle normal modeller ile farklı bir çizgide üretim yapmaktadır. alt ile orta sınıf arasında üretim yapmaktadır.
• Autoart : Üst sınıf bir firmadır. Bol ürün çeşidi ile koleksiyonerlerin favorileri arasındadır.
• Kyosho : Bu firmada üst sınıf bir üretim yapmaktadır. Koleksiyonerlerin favori firmaları arasındadır. Ürün yelpazesi Autoart kadar olmamakla birlikte, Autoart ile sürekli rekabet halindedir.
• Minichamps: Üst sınıf bir firmadır. Bol ürün yelpazesi vardır ve özellikle Avrupa modellerinde çok başarılı ve popülerdir.
• Exoto : Diecast dünyasının en iyi 5 markasından birisidir. El yapımı üretim yapmaktadır ve yüksek fiyatlardan satılır. Genellikle eski yarış modelleri üretmektedir.
• CMC : İlk 5'e giren firmalardan birisidir. fazla ürün yelpazesi yoktur ancak son derece kaliteli ürünleri vardır ve el yapımı üretim yapmaktadır. Fiyatları da doğal olarak yüksektir.
• BBR : İlk 5'e giren firmalardan birisidir. Daha çok 1/43 ölçekte ve el üretimi yapar.
|
|
|